Πέθανε ο σκηνοθέτης Sidney Lumet

Ένας αληθινός μάστορας της κινηματογραφικής τέχνης, ο Sidney Lumet, δε βρίσκεται πλέον ανάμεσά μας. Ο σπουδαίος Αμερικανός σκηνοθέτης άφησε το Σάββατο (9-4-2011) την τελευταία του πνοή σε ηλικία 86 ετών, στην οικία του στο Manhattan, υποκύπτοντας στη μάχη ενάντια στο λέμφωμα. Παρότι δεν ήταν γέννημα-θρέμμα Νεοϋορκέζος αγάπησε παθιασμένα την πόλη με την οποία συνέδεσε άρρηκτα την καριέρα του, γυρίζοντας εκεί τις περισσότερες ταινίες του.

Γεννήθηκε στη Philadelphia, στις 25 Ιουνίου του 1924 και οι γονείς του ήταν άνθρωποι του ευρύτερου καλλιτεχνικού στερεώματος. Με πατέρα ηθοποιό-σκηνοθέτη και μητέρα χορεύτρια, ο νεαρός τότε Sidney βρέθηκε να ανδρώνεται στα σανίδια του Broadway. Όλα αυτά φυσικά πριν τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου στρατολογήθηκε για τρία χρόνια.

Επιστρέφοντας στη Νέα Υόρκη, άρχισε να σκηνοθετεί σειρές και τηλεταινίες, φτιάχνοντας το όνομά του. Από την πρώτη του κιόλας σκηνοθετική απόπειρα στον κινηματογράφο εν έτει 1957 με το «12 Angry Men» (Οι 12 Ένορκοι), καταθέτει ένα ενδεικτικό δείγμα γραφής του τεράστιου ταλέντου του, κερδίζοντας Χρυσή Αρκτο στο Βερολίνο καθώς και την πρώτη του υποψηφιότητα για Oscar. Η σπουδαία καριέρα που ανοιγόταν μπροστά του θα έφερνε ταινίες που άφησαν εποχή και λατρεύτηκαν από κοινό και κριτικούς, συνοδευόμενες από δεκάδες υποψηφιότητες και βραβεία.

Στη δεκαετία του '60 καθιερώνεται με τα «Long Day's Journey Into Night» (Μακρύ Ταξίδι Μέσα Στη Νύχτα - 1962), «The Pawnbroker» (Ο Ενεχυροδανειστής - 1964) και «The Hill» (Ο Λόφος - 1965). Το ίδιο ασταμάτητος αποδεικνύεται και στα '70s. Από τις λιγότερο γνωστές δουλειές που αξίζει να ανακαλύψετε είναι το «The Offence» του '72. Ποιος όμως δε θυμάται το «Serpico» (1973), το «Murder On The Orient Express» (Έγκλημα Στο Όριεντ Εξπρές - 1974), τη 'Σκυλίσια Μέρα' («Dog Day Afternoon» - 1975) και φυσικά το ανατριχιαστικά διαχρονικό «Network» (Το Δίκτυο - 1976);

Οι αρχές του '80 τον βρίσκουν να γυρίζει τα «Prince Of The City» (Τον Λέγαν Πρίγκιπα Της Πόλης - 1981) και «The Verdict» (Η Ετυμηγορία - 1982), με την τελευταία να αποδεικνύεται η τελευταία πραγματικά μεγάλη ταινία της μυθικής φιλμογραφίας του, ολοκληρώνοντας έτσι μία 25ετία εκπληκτικής δημιουργικότητας. Από τα ύστερα χρόνια της διαδρομής του κρατάμε - και για προφανείς συναισθηματικούς λόγους - το αξιόλογο κύκνειο άσμα του το 2007 με το «Before The Devil Knows You Are Dead» (Πριν Ο Διάβολος Καταλάβει Ότι Πέθανες).

Αγαπημένη θεματική του Lumet ήταν ο άνθρωπος ενάντια στο σύστημα. Ως ένας τέτοιος άνθρωπος - θαρρείς - κι ο ίδιος, δεν έπιασε ποτέ στα χέρια του το Oscar, παρά τις πέντε υποψηφιότητές του (σκηνοθεσίας για τα «12 Angry Men», «Dog Day Afternoon», «Network», «The Verdict» και σεναρίου για το «Prince Of The City»), με την Ακαδημία τελικά να διορθώνει, έστω και καθυστερημένα, μία από τις χαρακτηριστικότερες αδικίες του θεσμού, απονέμοντάς του τιμής ένεκεν το χρυσό αγαλματίδιο το 2005. Υπό την καθοδήγηση του Lumet, 17 διαφορετικοί ηθοποιοί κατάφεραν να είναι υποψήφιοι για Oscar (ανάμεσά τους οι Richard Burton, Paul Newman, Katharine Hepburn, Jane Fonda, Albert Finney, Al Pacino), εκ των οποίων τέσσερις το κατέκτησαν (Ingrid Bergman για το «Murder On The Orient Express», Faye Dunaway, Peter Finch και Beatrice Straight για το «Network»), γεγονός που καταδεικνύει το χάρισμα και τη μαεστρία του αγαπημένου αυτού σκηνοθέτη.

Στα της προσωπικής ζωής, ο Lumet παντρεύτηκε συνολικά τέσσερις φορές. Η τρίτη του σύζυγος (Gail Lumet Buckley) ήταν εκείνη με την οποία απέκτησε τις δύο του κόρες, Amy και Jenny (σεναριογράφος του αξιολογότατου «Rachel Getting Married»). Η Mary Gimbel ωστόσο έμελλε να είναι η σύντροφος με την οποία πέρασε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του.