Το Καλοκαίρι Της Κάρμεν

Ενώ έχουν πάει για μπάνιο σε μια queer παραλία στα προάστια της Αθήνας, οι κολλητοί φίλοι Δήμος (Γιώργος Τσιαντούλας) και Νικήτας (Ανδρέας Λαμπρόπουλος) ανακαλούν τα γεγονότα ενός πρόσφατου καλοκαιριού με την προοπτική να τα μετατρέψουν σε ένα σενάριο για το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του Νικήτα. Έχοντας μόλις χωρίσει, ο Δήμος βρήκε συναισθηματικό έρμα υιοθετώντας το σκυλάκι του πρώην συντρόφου του, την Κάρμεν, ενώ παράλληλα φρόντιζε τον ετοιμοθάνατο πατέρα του και προσπαθούσε για πρώτη φορά να γράψει ένα σενάριο με τον Νικήτα. Φανταζόμενοι τις ζωές τους σαν φιλμ, οι δύο άνδρες θα έρθουν αντιμέτωποι με τις εσωτερικές τους συγκρούσεις και θα δοκιμάσουν τη φιλία τους.

Έχοντας παραδώσει, με τον «Απόστρατο» (2019), μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ελληνικές ταινίες των τελευταίων ετών, ο Ζαχαρίας Μαυροειδής επιστρέφει φέτος με την νέα ταινία του, η οποία διαγωνίστηκε στο Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του περασμένου Φεστιβάλ Βενετίας και πιθανώς αντλεί το υλικό της από προσωπικά βιώματα του Έλληνα σκηνοθέτη. Αδιαμφισβήτητο προσόν της ταινίας είναι ο εντελώς ακομπλεξάριστος τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει την queer σεξουαλικότητα, δίχως να επιδεικνύει τη συνήθη επιθετικότητα αντίστοιχων φιλμ αλλά ενσωματώνοντάς την εντελώς αρμονικά μέσα στην πλοκή, όπως θα ενσωμάτωνε ένα straight ρομάντζο. Το «Καλοκαίρι της Κάρμεν» είναι μια καλοκαιρινή ταινία, αλλά και μια ταινία για την ίδια την κινηματογραφική δημιουργία, μια θεματική που ο Μαυροειδής δεν προσπαθεί ιδιαίτερα να μεταμφιέσει αλλά την εκθέτει ήδη από την αρχή της ταινίας του.

Παρά, όμως, τη χαριτωμενιά της ταινίας και την ανάλαφρη διάθεση που αυτή μεταδίδει ακόμα και στις πιο σκοτεινές της στιγμές, δεν μπορούμε να πούμε ότι το «Καλοκαίρι της Κάρμεν» είναι μια καλή ταινία. Ίσως επειδή όλα αυτά κάπου τα έχουμε ξαναδεί, ομολογουμένως καλύτερα, ίσως επειδή ο Μαυροειδής αδυνατεί να απαλλαχθεί από μια κάποια, τηλεοπτικής αισθητικής, φλυαρία στις διαλογικές σκηνές του, ίσως επειδή οι χαρακτήρες του ποτέ δε γίνονται απόλυτα κατανοητοί αλλά διατηρούνται από την αρχή ως το τέλος σε μια απόσταση από τον θεατή, αν και όχι από τον δημιουργό τους ο οποίος εμφανώς βλέπει πραγματικά πρόσωπα της ζωής του να αντανακλώνται πάνω τους.

Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ηθοποιών, τα χαριτωμένα κλεισίματα του ματιού σε κινηματογραφικές αναφορές και παθογένειες της σύγχρονης ελληνικής κινηματογραφικής βιομηχανίας, η τρίτη μυθοπλαστική μεγάλου μήκους ταινία του Μαυροειδή μοιάζει επουσιώδης και τετριμμένη. Το βασικό της πρόβλημα, τελικά, είναι ότι δεν καταφέρνει να μας πείσει πως έχει λόγο ύπαρξης, πέραν του πόθου του δημιουργού της να αποτυπώσει σε φιλμ βιώματα και ανθρώπους που τον σημάδεψαν. Είναι, επίσης, πολύ επιφανειακή, στην προσπάθειά της να διατυπώσει ένα μεταμοντέρνο σχόλιο πάνω στον ίδιο τον κινηματογράφο, υπογραμμίζοντας με υπέρτιτλους κάθε δομικό στοιχείο της πλοκής της, με βάση το διάσημο και σπουδαίο εγχειρίδιο σεναρίου του Syd Field.

Αναμφισβήτητα, σε σύγκριση με τον καταιγισμό αδιάφορων εγχώριων παραγωγών που κυκλοφορούν ετησίως στο σινεμά, το «Καλοκαίρι της Κάρμεν» ξεχωρίζει. Δεν είναι, όμως, μια ταινία που μπορεί να σταθεί επάξια πλάι στην παγκόσμια παραγωγή, η οποία οφείλει να είναι ο πήχυς κάθε καλλιτεχνικού έργου, απ' όπου κι αν αυτό προέρχεται. Ο ελληνικός κινηματογράφος χρειάζεται θεματική ανανέωση, δημιουργούς που θα τολμήσουν να διαχειριστούν σπουδαία υπαρξιακά και κοινωνικά ζητήματα και το «Καλοκαίρι της Κάρμεν» δεν κάνει τίποτα από τα παραπάνω. Η προσωπική ενατένιση κι ενδοσκόπηση του σκηνοθέτη του δυστυχώς μοιάζει πλέον αδιάφορη και ξεπερασμένη εφόσον παραμένει στην επιφάνεια των πραγμάτων.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 13-06-2024  |  Διανομή: Cinobo